از مدینه تا خراسان
امام صادق علیه السلام: «المؤمن مجاهد لأنه يجاهد أعداء الله تعالى في دولة الباطل بالتقية و في دولة الحق بالسيف» یعنی ﻣﺆﻣﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ اﺳﺖ، چون در ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺎ ﺳﻼح ﺗﻘﯿﻪ ﻣﺒﺎرزه ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻖ، ﺑﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ.
اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ، اﺻﻞ ﺑﺤﺚ ﺑﻨﺪه اﺳﺖ، ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﺎ ﻣﺤﻮرﯾﺖ آﺧﺮﯾﻦ ﻣﺒﺎرزه اﻣﺎم ﻏﺮﯾﺐ، ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﯽ اﻟﺮﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻼح ﺗﻘﯿﻪ ﺑﻮده؛ ﭼﻮن ﺑﺨﻼف اﻣﺎم ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ در زﻣﺎن ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻖ ﺑﻮدن، اﯾﺸﻮن درﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﺎﻃﻠﯽ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ رﺳﯿﺪن و ﻧﻤﯽﺷﺪ رﺳﻤﺎ در عرصهﻫﺎی ﺟﻬﺎد ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻖ ﺷﺮﮐﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻦ.
اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺎ ﺳﻼح ﺗﻘﯿﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ رو ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدن ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزات ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ دادن ﺗﺸﮑﯿﻼت ﺷﯿﻌﻪ در ﻣﺼﺮ و ﺧﺮاﺳﺎن و ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﮐﺰی ﮐﻪ ﺷﯿﻌﯿﺎنی وجود داشتن؛ اﻣﺎ ﺑﻨﺪه ﻓﻘﻂ ﺳﻔﺮ اﯾﺸﻮن از ﻣﺪﯾﻨﻪ تا ﺧﺮاﺳﺎن رو ﻣﯽﭘﺮدازم، ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اول ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ زﻣﺎﻧﻪ اﯾﺸﻮن ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﯾﻪ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ:
وﺿﻌﯿﺖ ﺑﻨﯽ ﻋﺒﺎس در زﻣﺎن اﻣﺎم ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم:
ﻫﺎرون وﻗﺘﯽ اﻣﺎم ﮐﺎﻇﻢ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﯿﺪن ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮان ﺑﻮد، ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻮاﻧﯽ ﺧﯿﺎﻟﺶ از ﻃﺮف اﻣﺎم رﺿﺎ راﺣﺖ ﺑﻮد و اﻣﺎم راﺣﺖ ﺗﺮ ﺗﻮﻧﺴﺘﻦ در ﭘﻮﺷﺶ ﺗﻘﯿﻪ ﺑﻪ ﺷﺌﻮن اﻣﺎﻣﺖ ﺑﭙﺮدازن و ﺗﺸﮑﯿﻼت ﺷﯿﻌﻪ رو ﮔﺴﺘﺮده ﮐﻨﻦ.
ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ ﻫﺎرون، دوران اﺧﺘﻼﻓﺎت داﺧﻠﯽ درﺑﺎر ﻋﺒﺎﺳﯽ و ﻣﺪﻋﯿﺎن ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻮد... ﺑﻌﺪ از ﻫﺎرون اﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ رﺳﯿﺪ وﻟﯽ ﻣﺄﻣﻮن در ﺧﺮاﺳﺎن ﻧﺘﻮﻧﺴﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﻪ و ﻣﺪﺗﻬﺎ درﮔﯿﺮ جنگ ﺑﺎﻫم ﺑﻮدن؛
ﺑﻌﺪ از ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﯿﻦ، ﻫﻨﻮز اوﺿﺎع آروم ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮادر ﻫﺎرون، اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻦ ﻣﻬﺪی ﻣﺪﻋﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺷﺪ، ﭘﺲ ﻣﺪﺗﯽ ﻫﻢ ﻣﺄﻣﻮن ﻣﺸﻐﻮل ﻋﻤﻮی ﺧﻮدش ﺑﻮده و اﻣﺎم و ﺷﯿﻌﻪ ﺗﻮﻧﺴﺘﻦ ﺑﺎ ﺟﺪﯾﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﮐﺎرﻫﺎﺷﻮن رو اﻧﺠﺎم ﺑﺪن و در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺑﺸﻦ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ اﻣﺎم ﺑﻤﻮﻧﻦ.
اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﺄﻣﻮن در ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﺛﺒﺎت ﻧﺴﺒﯽ رﺳﯿﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ اﻵن ﯾﮑﯽ از ﻣﺮاﮐﺰ ﺧﻄﺮ ﺟﺪی، در ﻣﺪﯾﻨﻪ اﻟﻨﺒﯽ و رﻗﯿﺐ ﻗﺪﯾﻤﯿﺸﻮن ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮی ﻫﺴﺖ...
ﻣﺄﻣﻮن در ﺑﯿﻦ دﯾﮕﺮ ﺧﻠﻔﺎی ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺑﻪ زﯾﺮﮐﯽ ﻣﻌﺮوف ﺑﻮد و ﭼﻮن ﻓﺮزﻧﺪ ﯾﮏ ﮐﻨﯿﺰ اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد، اﺣﺴﺎﺳﺎت اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮن ﺧﻮب ﺑﻮد؛ درﺑﺎر ﻣﺄﻣﻮن ﻫﻢ ﭘﺮ از ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ اﯾﺮاﻧﯽ ﺗﺒﺎر و ﺷﻌﺮای ﻓﺎرس زﺑﺎن ﺑﻮد؛ ﭘﺲ اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻄﺮ اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﺎ رو ﻧﺴﺒﺘﺎ رﻓﻊ ﮐﺮده ﺑﻮد، ﺧﻄﺮ ﺑﺰرگ دﯾﮕﻪ در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮدن ﺧﻄر اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺣﻞ ﮐﻨﻪ،
اﻣﺎ ﭼﻄﻮر؟
زﻧﺪاﻧﯽ ﮐﺮدن و ﺗﺒﻌﯿﺪ و ﺷﻬﯿﺪ ﮐﺮدن ﻓﻘﻂ اوﺿﺎع رو ﺑﺮاش ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﻣﯽﮐﺮد ﭼﻮن از ﻃﺮﻓﯽ در ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ درﮔﯿﺮ اﺧﺘﻼﻓﺎت داﺧﻠﯽ ﺑﻮدن، ﺷﯿﻌﻪ ﻧﻈﺎم ﻣﻨﺪی ﺑﻬﺘﺮی ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﻮد و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺄﻣﻮن ﺧﻄﺮات دﯾﮕﺮی رو ﻫﻢ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﯽﮐﺮد، ﭘﺲ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ اﻣﺎم رو ﻣﺤﺘﺮﻣﺎﻧﻪ و در ﻗﺎﻟﺐ وﻟﯿﻌﻬﺪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﻓﺮاﺧﻮاﻧﯽ ﮐﻨﻪ.
اﯾﻦ اﻗﺪام ﭼﻨﺪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺑﺮای ﻣﺄﻣﻮن داﺷﺖ:
۱- اﻣﺎم از ﮐﺎﻧﻮن ﺧﻄﺮ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﺪ و ﯾﮑﯽ از ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻣﺄﻣﻮن ﺣﻞ ﻣﯽﺷﺪ،
اﮔﺮ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﯿﺨﻮاﺳﺘﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم رﺿﺎ ﭘﺮﭼﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻨﻦ، ﻣﺄﻣﻮن ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺑﮕﻪ ﺧﻮد اﻣﺎم ﺑﺎ ﻣﻨﻪ، ﺷﻤﺎ ﭼﯽ ﻣﯽﮔﯿﺪ؟ و ﺗﻤﺎم ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ رو ﻋﻠﯿﻪ آن ﻫﺎ ﺑﮑﻨﻪ.
۲- ﺣﯿﺜﯿﺖ و آﺑﺮوی ﻣﻌﻨﻮی اﻣﺎم رو ﻧﺰد دوﺳﺘﺎن و ﺷﯿﻌﯿﺎن اﻣﺎم از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮه؛ ﭼﻮن ﭘﯿﺸﻮای ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن وﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزش ﮐﻨﻪ ﮐﻪ دﺷﻤﻦ آرﻣﺎن ﻫﺎ و اﻫﺪاف اون ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺴﺘﻦ، اون ﭘﯿﺸﻮا رو از اﻋﺘﺒﺎر و آﺑﺮو ﻣﯽاﻧﺪازه.
ﻫﺮوﻗﺖ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ ﮐﺮد ﻫﻤﻮﻧﺠﺎ اﻣﺎم رو در ﻏﺮﺑﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮه؛ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ ﭼﺮا!
ﭘﺲ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ واﻟﯽ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻣﺄﻣﻮرﯾﻨﺶ رو راﻫﯽ ﮐﺮد.
ﺣﺎﻻ اﻣﺎم در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﻪ ﮐﺮدند؟
- اﺑﺘﺪا ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻦ ﻣﯿﺨﻮام در ﮐﻨﺎر ﻗﺒﺮ ﺟﺪم رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ﺑﻤﺎﻧﻢ. ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ ﻧﻪ، ﻧﻤﯽآﯾﻢ، ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻋﻠﯿﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻢ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﺳﻼح ﺗﻘﯿﻪ رﻓﺘﺎر ﮐﺮدن، ﻓﺮﻣﻮدن ﻣﯿﺨﻮام ﮐﻨﺎر ﻗﺒﺮ رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ﺑﺎﺷﻢ، ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻨﺼﺮف ﻫﻢ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ...
- اﻣﺎ ﻣﺄﻣﻮران ﻣﺄﻣﻮن مصرّ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ اﻣﺎم رو وﻟﻮ ﺑﻪ زور و در ﺑﻨﺪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺷﺪه ﺑﺒﺮﻧﺪ، ﭼﻮن ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻄﺮ ﻣﺪﯾﻨﻪ رﻓﻊ ﻣﯽﺷﺪ، ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻧﺤﻮ ﻧﺸﺪ، ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺨﻮره...
ﭘﺲ اﻣﺎم ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺣﻔﻆ ﯾﮏ ﺳﺮی ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻧﮑﺮدﻧﺪ، ﺑﻌﻀﯽ از اون ﻣﺼﺎﻟﺢ اﯾﻦ ﻫﺎ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯿﺎن:
۱- ﻣﺄﻣﻮن اﻣﺎم رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﻟﯿﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد، ﭘﺲ قاعدتا ﯾﮏ ﺳﺮی اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﺑﺮاﺷﻮن اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﺪ و ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﻫﻢ اﻣﮑﺎﻧﺎﺗﯽ ﺑﻔﺮﺳﺘﻦ، ﯾﺎ ﺣﺘﯽ از اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻦ و از ﺷﻌﺮای ﺷﯿﻌﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻦ، ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر ﻫﻢ ﺷﺪ و دﻋﺒﻞ ﺧﺰاﻋﯽ در درﺑﺎر ﺷﻌﺮی ﺧﻮﻧﺪ ﮐﻪ آﺑﺮوی ﻣﺄﻣﻮن و دم و دﺳﺘﮕﺎﻫﺶ رﻓﺖ.
۲- ﺑﺮای اﻣﺎم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدی اﻣﮑﺎن اﯾﻦ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻌﯿﺎن ﺧﻮدﺷﻮن در ﻣﻨﺎﻃﻖ دﯾﮕﺮ ﺳﺮﮐﺸﯽ ﮐﻨﻦ، اﺻﻼ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮد، ﭘﺲ ﺣﺘﻤﺎ ﯾﮏ ﺳﺮی ﺷﺎﯾﻌﺎﺗﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم وﺟﻮد داﺷﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ اﻣﺎم رو ﻣﯽدﯾﺪن ﻫﻢ اﯾﻦ ﺷﺎﯾﻌﺎت و ﺷﺒﻬﺎت ﺑﺮاﺷﻮن ﺣﻞ ﻣﯽﺷﺪ و ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎن ﺗﺎزه و ﺑﺎﻃﺮاوت اﻣﺎم رو درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﺮدن، ﭼﻮن اون زﻣﺎن ﺗﺎ ﺳﺨﻦ از اﻣﺎم ﺑﻪ ﺷﯿﻌﯿﺎن دﯾﮕﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺮﺳﻪ ﻃﻮل ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ و اون ﻃﺮاوت اوﻟﯿﻪ رو ﻧﺪاﺷﺖ؛ ﭘﺲ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﺪه دﯾﮕﻪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ اﻣﺎم از ﭼﻬﺎردﯾﻮاری ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﺧﻄﺮی از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺄﻣﻮران ﺧﻠﯿﻔﻪ ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺧﺎرج ﺑﺸﻦ.
۳- ﺧﺮوج از ﻣﺪﯾﻨﻪ اون ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﮐﻪ در رواﯾﺎت اوﻣﺪه داﻏﯽ ﺑﺮ دل اﻫﺎﻟﯽ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﻮد؛ اﻣﺎم وﻗﺘﯽ در ﺑﯿﻦ ﻣﺮدﻣﺶ ﺑﺎﺷﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺑﺮاﺷﻮن ﻧﻌﻤﺘﻪ وﻟﯽ وﻗﺘﯽ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﯾﺎ ﺷﻬﯿﺪ ﺑﺸﻦ اون داغ و ﯾﺎد اﻣﺎﻣﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ دﻟﻬﺎ اﺛﺮ ﻣﯽذاره و ﺗﺎزه ﻣﯽﻓﻬﻤﻦ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻧﻌﻤﺘﯽ رو ﻗﺪرداﻧﯽ ﻧﮑﺮدن.
ﺣﺮﻓﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ: اﺋﻤﻪ ﺧﻮدﺷﻮن دﻧﺒﺎل ﺣﻖ ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺒﻮدن، ﭘﺲ اﯾﻨﻘﺪر ﻧﮕﯿﺪ ﺣﻘﺸﻮن ﻏﺼﺐ ﺷﺪه! ﮐﻪ ﺑﺎ رﻓﺘﻦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺧﺮاﺳﺎن اﯾﻦ ﺷﺒﻬﻪ ﻧﯿﺰ رﻓﻊ ﻣﯽﺷﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪه ﻣﯽﺷﺪ ﻣﺄﻣﻮن آن ﺧﻠﯿﻔﻪ ﻣﺆﻣﻦ ﻣﺨﻠﺺ ﻧﺒﻮده، ﺑﻠﮑﻪ رﯾﺎﮐﺎر و ﻣﮑﺎر ﺑﻮده.
۴- رﺳﻮا ﮐﺮدن ﺣﮑﻮﻣﺖ و دﺳﺘﮕﺎه ﻓﮑﺮﯾﺶ ﻫﻢ از دﯾﮕﺮ ﻓﻮاﯾﺪ اﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺪون اﯾﻦ ﺳﻔﺮ در آن ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺰرگ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮد. ﭘﺲ اﻣﺎم راﻫﯽ ﺷﺪﻧﺪ و در اﯾﻦ راه ﺑﺎ ﺷﯿﻌﯿﺎن و دوﺳﺘﺪاران دﯾﺪار ﻫﺎﯾﯽ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر ﺑﻮده و رواﯾﺘﻬﺎﯾﺶ ﻫﻢ در ﺣﺪ ﺗﻮاﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﯿﺪه. درﺳﺘﻪ ﮐﻪ اﻣﺎم ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻫﺎی ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻦ وﻟﯽ ﻟﺐ ﻣﻄﺎﻟﺐ رو ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ. در ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻤﻠﻪ «ﮐﻠﻤﺔ ﻻاﻟﻪ اﻻ اﻟﻠﻪ ﺣﺼﻨﯽ ﻓﻤﻦ دﺧﻞ ﺣﺼﻨﯽ أﻣﻦ ﻣﻦ ﻋﺬاﺑﯽ» ﮐﻪ اﻣﺎم اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮐﻨﻦ «ﺑﺸﺮﻃﻬﺎ و ﺷﺮوﻃﻬﺎ و اﻧﺎ ﻣﻦ ﺷﺮوﻃﻬﺎ»، ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻮدن وﻻﯾﺖ ﺧﻠﻔﺎ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ رو ﺑﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ زﯾﺎدی رﺳﻮﻧﺪن ﮐﻪ اﯾﻦ، در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدی ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ و ﺑﺎ ﺧﻄﺮات ﺑﺴﯿﺎر و ﺗﮏ ﺑﻪ ﺗﮏ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻣﯽرﺳﯿﺪ.
۵- ﯾﮑﯽ دیگه از ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی اﻣﺎم در ﺟﺮﯾﺎن ﻧﻤﺎز ﻋﯿﺪ ﻓﻄﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺂﻣﻮن از اﻣﺎم ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺧﻮاﺳﺖ ﻧﻤﺎز ﻋﯿﺪ رو ﺑﺮﮔﺰار ﮐﻨﻦ، ﺷﺎﯾﺪ روﺣﺶ ﻫﻢ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﮐﻪ اﻣﺎم ﭼﻪ ﻧﻤﺎزی ﻣﯽﺧﻮان ﺑﺨﻮﻧﻦ! ﺑﺮﺧﻼف اﺷﺮاﻓﯽ ﮔﺮی دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺄﻣﻮن، اﯾﺸﻮن ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪ و ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻫﺎی ﺳﺎده و ﭼﺸﻤﺎن ﮔﺮﯾﺎن و ﺗﮑﺒﯿﺮ ﮔﻮﯾﺎن راﻫﯽ ﺻﺤﺮا ﺷﺪن و ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﻤﺎز ﻋﯿﺪ واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻣﺮدم ﺣﺘﯽ وﻗﺘﯽ ﻧﻤﺎز ﺧﻮﻧﺪه ﻧﺸﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻓﻬﻤﯿﺪن اﮔﻪ اﯾﻦ ﻧﻤﺎز ﻋﯿﺪه اون ﻫﻤﻪ ﻧﻤﺎزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺎ اﻣﺜﺎل ﻣﺄﻣﻮن ﺧﻮﻧﺪن ﺑﺎﻃﻠﻪ، ﺳﺠﺪه ﺑﻪ ﺧﺪا ﮐﻪ اﺻﻞ ﻧﻤﺎز ﻋﯿﺪ ﺑﻮده اﺻﻞ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ ﺳﺮی ﻣﺮاﺳﻢ از ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﯿﺶ ﻧﺒﻮده. ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﺄﻣﻮن از ﺧﻮﻧﺪه ﺷﺪن ﻧﻤﺎز، ﺗﻒ و ﻧﻔﺮﯾﻦ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮن ﺳﺮازﯾﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ رو ازﺷﻮن ﺳﻠﺐ ﮐﺮد.
۶- ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ از ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻣﻮن از ﺣﻀﻮر اﻣﺎم ﺧﻮرد ﺷﻌﺮﺧﻮاﻧﯽ دﻋﺒﻞ ﺧﺰاﻋﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در اون ﯾﺎد ﺷﻬﺪای ﮐﺮﺑﻼ و ﺷﻬﺪای دﯾﮕﺮ ﺷﯿﻌﻪ زﻧﺪه ﺷﺪ و ﺣﻖ ﺧﻼﻓﺖ ﻏﺼﺐ ﺷﺪه از آن ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮی ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ...
ﻣﺮدم زﻣﺎن اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺮاﯾﻂ از ﺟﺎﻧﺐ اﻣﺎم ﺑﺮاﺷﻮن ﻣﻬﯿﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻧﺘﻮﻧﺴﺘﻦ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻖ رو ﺗﺄﺳﯿﺲ ﮐﻨﻦ، اﻣﺎ اﻣﺮوز ﻣﺎ ﺑﺎ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻘﯽ رﺳﯿﺪﯾﻢ، اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﻬﯿﺪ ﺣﺎج ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ ﺣﺮﻣﻪ، اﮔﺮ در اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﻮدﻣﻮن رو ﺑﺎ رگ ﮔﺮدن ﻣﻔﺴﺪﯾﻦ، ﻣﻨﺎﻓﻘﯿﻦ و دﺷﻤﻨﺎن اﺳﻼم و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮان اﺣﮑﺎم ﺧﺪا در ﮐﺮه زﻣﯿﻦ ﺟﺎری ﺑﺸﻦ آﺷﻨﺎ ﻧﮑﻨﯿﻢ، اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺧﻮﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاﻣﻮن ﻣﻬﯿﺎ ﺷﺪه رو ﺧﺮاب ﻣﯽﮐﻨﻦ و دوﺑﺎره ﺳﺎلﻫﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﺑﺮه ﺗﺎ ﺷﯿﻌﻪ ﺗﻮﻓﯿﻖ و ﻣﻬﻠﺘﯽ ﺑﺮای اﺟﺮای اﺣﮑﺎم ﺧﺪا ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻪ.
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَن يَرۡتَدَّ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَسَوۡفَ يَأۡتِي ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ يُحِبُّهُمۡ وَيُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ يُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوۡمَةَ لَآئِمٖۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ (مائده۵۴)